Resident in Spanje? Welke belastingsaangiften moet u doen en welke belastingen moet u betalen?

Vele buitenlandse inwoners in Spanje genieten met volle teugen van het zuiderse leven en klimaat, maar vergeten daarbij al eens de belastingverplichtingen die bij dat zonnige verblijf komen kijken.
Omdat de Spaanse belastingdiensten steeds nauwer toekijken op de naleving van de fiscale wetgeving en omdat de vereisten op fiscaal vlak de laatste tijd steeds talrijker zijn geworden, geven we u graag een overzicht van wat de verplichtingen zijn en hoe ze te volbrengen.

Eerst en vooral: wie is Spaans (fiscaal) resident? En voor wie is dit artikel dus bedoeld? Behalve uitzonderingen en nuances is doorgaans iemand fiscaal resident in Spanje vanaf het ogenblik dat hij er meer dan de helft van het jaar (of 183 dagen per kalenderjaar) verblijft.

De jaarlijkse aangifte in de personenbelasting – IRPF (Modelo 100)

Wie moet aangifte doen ?

De basisregel is dat elke fiscale resident in Spanje, een jaarlijkse aangifte moet doen in de personenbelasting of impuestos sobre la renta de personas fisicas (= IRPF).

Het is immers het land waar u uw wettelijke (hoofd)verblijfplaats heeft, dat in principe bevoegd is om belastingen te heffen op uw “wereldinkomen”, met weliswaar diverse uitzonderingen die voorzien zijn in o.a. dubbelbelastingverdragen. Dat gaat uiteraard over het inkomen uit arbeid of pensioen, maar ook over de inkomsten uit (on)roerende goederen zoals intresten, dividenden, huurgelden, meerwaarden op verkoop van aandelen of onroerende goederen, ...

Van zodra u in een land fiscaal resident bent, moet u er dan ook een aangifte in de personenbelasting  doen. Dat betekent nog niet dat u ook belastingen zal moet betalen maar in ieder geval moet u wel aangifte doen, zodat de Spaanse belastingdienst uw situatie minstens kan beoordelen en desgevallend belasten.

Vele “buitenlanders” zijn dat in het verleden al dan niet bewust vergeten te doen. De meesten gesterkt door de vele verhalen en halve waarheden die daarover de ronde doen.
We ontkachten enkele mythes...

• “Ik moet geen aangifte doen of belastingen betalen want mijn inkomen is lager dan  22.000 euro”.

Het verhaal van de “22.000 euro” is afkomstig van een uitzondering in de Spaanse fiscale wetgeving. Die stelt dat iedereen verplicht is om een aangifte te doen, tenzij het inkomen lager is dan deze  drempel, maar wel enkel mits voldaan wordt aan bepaalde voorwaarden. Eén ervan is dat het inkomen onderworpen moet zijn aan (Spaanse) bedrijfsvoorheffing, Nu is dat niet zo met buitenlandse pensioenen. Om die reden moeten inkomsten, ook onder die befaamde drempel van  22.000 euro, in Spanje wel degelijk worden aangegeven.
Vergeet ook niet dat het een aangifte van uw “wereldinkomen” betreft. Van zodra u bv. nog een ander pensioen of (on)roerende inkomsten heeft, moet u daarvan ook aangifte doen.

• “Ik hoef geen aangifte te doen of belastingen te betalen want ik geniet een uitkering”

Het klopt dat bij (in Spanje erkende!) arbeidsongeschikheid, er ruime belastingvrije bedragen en kortingen op de eventuele belastingen worden verrekend, maar ook hier blijft de verplichting gelden om wel degelijk minstens een aangifte te doen.

• “Ik hoef geen aangifte te doen of belastingen te betalen want ik ontvang een staatspensioen”

Verkrijgers van een buitenlands pensioen dat voortkomt uit een betrekking als (staats)ambtenaar hebben ingevolge Europese belastingverdragen inderdaad een bijzonder statuut. Deze inkomsten blijven belast in het land van herkomst en worden dan ook steeds uitbetaald met inhouding van bedrijfsvoorheffing of loonheffing. Deze pensioenen kunnen inderdaad niet opnieuw belast worden in Spanje, en dat zal ook niet gebeuren, maar dit stelt u nog steeds niet vrij om er geen aangifte van te doen, samen met eventuele andere inkomsten.

Hoe en wanneer gebeurt de aangifte van Modelo 100 ?

De aangifte van Modelo 100 kan op papier gebeuren met formulieren die verkrijgbaar zijn bij de nationale belastingdienst (Hacienda). Het gaat om een “autoliquidación”, waarbij de gegevens moeten worden ingevuld en meteen ook de berekening moet worden gemaakt. Niet zo eenvoudig, maar de ambtenaren van de belastingdienst kunnen u hierbij in principe helpen. U kan deze aangifte ook via internet doen als u over een elektronisch toegangscertificaat beschikt.
Voor verdere informatie over bovenstaande mogelijkheden raden wij u aan contact op te nemen met uw plaatselijke belastingskantoor.

U kan zich uiteraard ook laten bijstaan door een boekhoudkantoor of een gestoría die voor u de aangifte berekent, opmaakt en eventueel ook (elektronisch) indient. U verzekert er zich zo van dat uw aangifte correct gebeurt en er ook rekening wordt gehouden met de vaak specifieke situatie van buitenlanders en hun inkomsten.

Deze aangifte dient te gebeuren in de loop van de maanden mei en juni van elk kalenderjaar dat volgt op het jaar waarop de belastbare inkomsten zijn verkregen. Doorgaans dient deze aangifte ingediend te worden in uw bankkantoor, dat meteen de betaling regelt en de aangifte doorstuurt.

Wat gebeurt er als u geen aangifte in de personenbelasting doet ?

U begaat hiermee een overtreding. De Spaanse belastingdienst kan bij controle tot vijf jaar in de tijd teruggaan en de belastingen van al die jaren opeisen, verhoogd met boetes en intresten.

Bovendien komen er vroeg of laat vaak ook andere praktische en financiële problemen om de hoek kijken, als u geen aangifte doet. Bij de verkoop van een onroerend goed bv. zal u als niet-resident beschouwd worden en zal er 3% van de verkoopprijs ingehouden worden om door te storten aan de Spaanse schatkist, als voorschot op de mogelijke meerwaardebelasting. Ook de vrijstelling van die belasting gaat aan gepensioneerden voorbij indien zij geen aangifte hebben gedaan in de voorgaande jaren.
Ook wat betreft de sociale zekerheid, waar men sinds kort remgeld betaalt in functie van het inkomen, kan men in de problemen komen. Als men uw inkomen niet kent, loopt u immers het risico meer zelf te moeten bijdragen dan noodzakelijk.

De belastingverklaring van buitenlandse bezittingen (Modelo 720)

De sinds 2013 nieuwe fiscale verplichting houdt een loutere opgave in van bepaalde buitenlandse bezittingen of tegoeden, waarop geen specifieke belasting wordt geheven.  Uiteraard kunnen de gegevens wel worden gebruikt om de correctheid van uw andere aangiftes na te gaan...

Wie moet aangifte doen ?

Zonder in detail te treden, moet u deze verklaring indienen van zodra u binnen één van de volgende drie categoriën buitenlandse bezittingen heeft die de waarde van 50.000 euro overschrijden (al dan niet als medetitularis, -eigenaar of volmachthouder). Het gaat over (1) banktegoeden, (2) onroerend goed en rechten daarop, en (3) alle andere rechten en waarden zoals effectenportefeuilles, aandelen in vennootschappen, levensverzekeringen, ...

Wanneer uw buitenlandse bezittingen onder de minima vallen – conform de specifieke waarderingsregels, dan hoeft u geen aangifte van dit model 720 te doen.

Hoe en wanneer gebeurt de aangifte van Modelo 720 ?

De verklaring kan enkel elektronisch opgemaakt en ingediend worden. De verklaring en de berekeningen voor de waardering zijn niet eenvoudig, zodat ook hier professionele hulp aan te raden is. De indiening kan tijdens de eerste drie maanden van elk kalenderjaar. In het jaar dat volgt op uw resident worden of wanneer uw voor een eerste maal de minima overschrijdt, moet u een eerste verklaring indienen. Wanneer eerder aangegeven bedragen daarna met meer dan 20.000 euro wijzigen, moet u een nieuwe aangifte doen.

Wat gebeurt er als u geen aangifte Modelo 720 doet ?

Ook hier begaat u uiteraard een overtreding. De vastgestelde boetes zijn in dit geval bepaald in de wet en bijzonder hoog. Zo bv. 10.000 euro per categorie waarvoor u geen aangifte heeft gedaan, indien dat wel verplicht was.

Verdere informatie omtrent Modelo 720 kan u terugvinden in een andere tekst over dit onderwerp.

De aangifte in de patrimoniumbelasting (Modelo 714)

Sinds 2013 hebben vele autonome regio’s of comunidades beslist om de vrijstelling op te heffen, die de laatste jaren van kracht was op de patrimonium- of vermogensbelasting.

U dient aangifte te doen indien uw totale persoonlijke wereldvermogen meer dan 600.000 euro bedraagt, maximaal verhoogd met 300.000 euro voor de Spaanse woning aangegeven als wettelijke verblijfplaats. Op uw vermogen of patrimonium wordt dan een aparte belasting geheven, met een tarief, gaande van 0,25% tot ca. 3%.
Bij deze aangifte worden ook zaken zoals bv. voertuigen, juwelen, kunstwerken of andere waardevolle bezittingen opgenomen in de berekening van het totale vermogen.

Wanneer uw totale persoonlijke vermogen onder het minimum valt – conform de specifieke waarderingsregels, dan hoeft u geen aangifte in de patrimoniumsbelasting te doen.

De indiening loopt gelijktijdig en op dezelfde wijze als de aangifte in de personenbelasting.  Eveneens aan te geven en te betalen in de loop van de maanden mei en juni van elk jaar. En ook hier begaat u een overtreding als u de aangifte niet doet en kan er tot vijf jaar in de tijd teruggegaan worden.

Andere aandachtspunten

Een eerste aandachtspunt is de bedrijfsvoorheffing (B) of loonheffing (NL) op buitenlandse pensioenen. U moet een onderscheid maken tussen:

-   Een pensioen uit activiteit als zelfstandige, arbeider of bediende:
dit pensioen moet in principe bruto aan u worden uitbetaald, zonder fiscale inhouding (bij Nederlandse pensioenen wordt doorgaans nog wel sociale bijdragen afgehouden).
U dient dit uitdrukkelijk bij uw uitbetalingsinstelling aan te vragen.

-   Een pensioen uit activiteit als (staats)ambtenaar:
zoals hierboven geschetst, blijft het land dat dit pensioen uitbetaalt ook gerechtigd om er belasting op te heffen en dus ook bedrijfsvoorheffing of loonheffing in te houden. Deze pensioenen worden dan ook netto uitbetaald.

Ook wat de roerende voorheffing betreft, moet u even opletten. Het land waar u uw wettelijke verblijfplaats (=residentie) heeft, is bevoegd om belasting te heffen op uw roerende inkomsten en u moet dan ook alle dergelijke inkomsten aangeven. Normaal gezien worden intresten of dividenden uit het buitenland onbelast uitbetaald, terwijl er op de Spaanse roerende voorheffing wordt ingehouden. U moet de Spaanse en de buitenlandse banken duidelijk maken waar u resident bent, zodat zij correct al dan niet kunnen inhouden.

Hebt u in het buitenland toch nog onterecht voorheffing betaald op pensioen of roerende inkomsten, dan is dat niet het probleem van de Spaanse staat en zal u deze in dat buitenland moeten proberen terugvorderen.

Of u al dan niet nog een buitenlandse belastingaangifte moet doen in het land van “herkomst” en/of nationaliteit, hangt van diverse factoren af: in welk land of welke landen bestaan er in uw concreet geval eventuele verplichtingen, tijdstip van verhuis, welk soort bezittingen u aanhoudt in het buitenland,  ... Het is specialistenwerk om u daarover te correct te kunnen informeren.

Besluit

De Spaanse fiscus, gedreven door de zoektocht naar inkomsten en het voornemen om fraude te bestrijden, gaat steeds actiever op zoek naar belastingplichtigen. Zowel diegenen die helemaal geen aangifte doen, maar ook zij die wel een aangifte doen, worden gecontroleerd, de laatste groep op de volledigheid van hun aangifte. Aangezien de informatie uitwisseling zowel binnen Spanje als binnen Europa steeds meer concrete vorm krijgt en resultaten kan voorleggen, wordt het vergeten of verzwijgen van belastbare inkomsten en bezittingen een risicovolle onderneming.

Voor de meeste buitenlandse residenten is het bijzonder moeilijk om nog bij te houden wat en hoe er moet aangegeven worden. Zeker wanneer u verschillende inkomsten of bezittingen heeft, is het dan ook aangewezen om professionele hulp te zoeken, die kennis van zaken heeft van de Spaanse, maar ook van de buitenlandse bijzonderheden. Zij kunnen u bijstaan om uit te maken wat voor u van toepassing is en er ook voor zorgen dat alles correct en volledig wordt aangegeven en u toch nergens te veel belastingen betaalt.

Niets uit deze publicatie mag worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Quintijn, Seyssens & Mele S.L.